با پیشرفت علم و توسعه جوامع بشری، یکی از الزاماتی که بسیار مورد توجه قرار گرفته، بحث حفظ و ارتقاء نظم و امنیت است. اگر از دیدگاه علم و فناوری به مقوله نظم و امنیت نگاه کنیم، اکسس کنترل اولین موردی است که بسیار جلب توجه میکند. در این مقاله میخواهیم ببینم که اکسس کنترل چیست و با راهکار اکسس کنترل در اماکن مختلف آشنا شویم.
اکسس کنترل چیست ؟
اکسس کنترل یک دستگاه الکترونیکی است که در یک سیستم کنترل تردد یا کنترل دسترسی به کار میرود، تا از ورود و دسترسی افراد غیر مجاز به داخل ساختمان، اتاق یا هر محوطه دیگر جلوگیری کند و با نامهای دستگاه کنترل تردد یا دستگاه کنترل دسترسی نیز شناخته میشود.
اکسس کنترل یا Access Control از لحاظ لغوی به معنای کنترل دسترسی است که با عنوان کنترل تردد نیز شناخته میشود. بنابراین اکسسس کنترل راهکار و ابزار سخت افزاری یا نرم افزاری است که دسترسی افراد را به منابع مختلف از جمله اطلاعات و اماکن مختلف مدیریت میکند.
در واقع اکسس کنترل راهکاری است برای کنترل ورود به یک محوطه (ساختمان، اتاق و …) یا خروج از آن.
استفاده از کلیدهای مکانیکی بر روی دربهای قدیمی نوعی کنترل دسترسی است. اما در حال حاضر access control به سمت دیجیتال و هوشمند شدن رفته است. بنابراین تجهیزات دیجیتالی جایگزینی قفلهای قدیمی شدهاند.
مفهوم کنترل دسترسی بسیار گسترده است و شامل موارد متنوعی میشود. اما در حال حاضر از عبارت اکسس کنترل برای دستگاههای کنترل تردد استفاده میشود که از طریق راهکارهای مختلف مانند کارت، رمز، انگشت، چهره و …، ورود و دسترسی افراد را به مناطق مختلف مدیریت میکنند.
کاربران توسط راهکارهای مختلفی از جمله کد، کارت، تگ، اثر انگشت و … توسط دستگاه اکسس کنترل، اعتبار سنجی شده و در صورت تأیید اجازه ورود یا دسترسی داده میشود. از این تجهیزات بیشتر بر روی دربها، کنار گیت، راهبند و ورودی آسانسور استفاده میشود. از این رو به این دستگاه، اکسس کنترل درب یا اکسس کنترل آسانسور نیز گفته میشود.
انواع راهکار اکسس کنترل
دستگاه های access control یا کنترل دسترسی انواع مختلفی دارند. در حال حاضر پرکاربردترین انواع اکسس کنترل که مورد استفاده قرار میگیرد، به شرح زیر است:
- اکسس کنترل رمزی : شامل یک صفحه کلید برای ورود کد یا رمز (شماره شناسایی) برای آزاد سازی قفل است.
- اکسس کنترل کارتی : اکسس کارت از تکنولوژی rfid و کارت و تگ برای شناسایی و دسترسی دادن به افراد استفاده میکند.
- اکسس کنترل اثر انگشتی : با شناسایی اثر انگشت کاربران، اجازه دسترسی و ورود میدهد.
- اکسس کنترل تشخیص چهره : از مشخصات منحصر به فرد چهره افراد برای احراز هویت و اعطاء دسترسی استفاده میکند.
این راهکارها به صورت مجزا یا ترکیبی مورد استفاده قرار میگیرند. البته علاوه بر اینها انواع اکسس کنترل دیگر مانند تشخیص عنبیه، اسکن کف دست، qr code و کنترل دسترسی مبتنی بر موبایل هم مورد استفاده قرار میگیرد.
اکسس کنترل چطور کار میکند ؟
سیستم اکسس کنترل شامل یکدستگاه اکسس کنترل و یک شناسه است. شناسه میتواند شامل کارت، رمز، انگشت، چهره و … باشد. این شناسهها، شماره یا کد منحصربفردی هستند که به هر یک از کاربران تعلق میگیرند. افراد برای استفاده از این سیستم ابتدا شناسه خود را به دستگاه access control نشان میدهند(نزدیک کردن کارت به کارتخوان، ورود رمز، گذاشتن انگشت بر روی سنسور اثر انگشت، ایستادن در برابر دوربین تشخیص چهره). به محض شناسایی شناسه یا کد مورد نظر توسط دستگاه، رله فعال شده و یک سیگنال برای قفل برقی (درب برقی، درب شیشهای اتوماتیک، گیت تردد، آسانسور و ..) ارسال میگردد. به این ترتیب درب قفل درب باز شده و شخص اجازه عبور پیدا میکند.
بعد از عبور فرد از درب، رله دستگاه قطع شده و قفل برقی نیز به حالت اول بر میگردد و افراد دیگر اجازه عبور نخواهند داشت، مگر اینکه توسط اکسس کنترل شناسایی شوند.
چرا از اکسس کنترل استفاده میکنیم ؟
استفاده از دستگاه های کنترل دسترسی مزایای بسیاری دارد که به سه نمونه از مهمترین آنها اشاره میکنیم.
امنیت فیزیکی
دلیل اصلی انتخاب سیستمهای اکسس کنترل به قفل و کلیدهای سنتی، افزایش سطح امنیت است. سیستم ها میتوانند به طور موثری از دسترسی افراد غیرمجاز به آن جلوگیری کنند.
بنابراین کسی نمیتواند بدون شناسایی توسط سیستم کنترل تردد از طریق درب، آسانسور یا سایر موانع اکسس کنترل وارد ساختمان یا محوطه مورد نظر شما شود.
انطباق
بسیاری از صنایع و کسب و کارها نیاز دارند که استانداردهای انطباق را رعایت کنند، گزارشها را به سازمانهای دولتی ارسال کنند، و سیاستها و رویهها را حفظ کنند تا اطمینان حاصل شود که همه عملیاتها با قوانین و استانداردهای صنعت مطابقت دارند.
الزامات انطباق اغلب شامل حفاظت از دارایی ها و داده های مشتری است. صنایعی که تحت تأثیر الزامات انطباق گسترده قرار گرفته اند عبارتند از مراقبت های بهداشتی، خدمات مالی، مراکز داده و ….
کاهش سرقت
برای بسیاری از کسبوکارها، سرقت داخلی بهطور قابلتوجهی بر قیمت نهایی تأثیر میگذارد. سیستم های کنترل دسترسی با ردیابی ورود و خروج به مناطق امن، کنترل و تعادل ایجاد می کنند. سیستم های نظارت شده می توانند تلفات را کاهش دهند. (حوادث دزدی داخلی و ارائه شواهد برای تعقیب قضایی)