کارگر و کارفرما به عنوان دو عنصر مهم در نظام اقتصادی هر کشوری شناخته میشوند. قانون کار به عنوان مهمترین قانون در مورد نحوه فعالیتهای محیط کار، تعهدات مختلفی را برای کارگر و کارفرما در نظر گرفته است. کارفرما در برابر نیروی انسانی تحت امر خویش تعهداتی دارد. در مقابل کارگران نیز دارای وظایفی هستند که باید به آن پایبند باشند. در این مقاله ابتدا به تعریف کارگر و کارفرما میپردازیم و سپس مهمترین تعهدات متقابل کارگر و کارفرما را بررسی میکنیم. در انتها تعدادی از انواع متن تعهد نامه کاری قرار داده شده است که میتوانید از آنها استفاده نمائید.
کارگر به چه کسی اطلاق میشود ؟
کارگر از نظر لغوی به فرد کار کننده در کارخانه یا کارگاه گفته میشود. اما از نظر قانون؛ کارگر به هر شخص حقیقی اطلاق میشود که با هر عنوان در مقابل دریافت دستمزد و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار میکند. بنابراین عبارت کارگر در قانون کار میتواند شامل کارگر، مهندس، کارمند، تکنیسین و حتی پزشک باشد که در ازاء دریافت مزد، در یک محیط کاری به انجام وظایف میپردازند.
کارفرما کیست ؟
کارفرما در قانون کار ، شخصی حقیقی یا حقوقی است که کارگران به درخواست او و در ازاء دریافت دستمزد کار میکنند.
گاهی ممکن است که کارفرما یا صاحب یک کسب و کار به صورت مستقیم در محل کار حضور نداشته باشد و نمایندگانی از طرف او (مدیران و مسئولان) عهدهدار اداره کارگاه یا شرکت باشند. این افراد به عنوان نماینده کارفرما شناخته میشوند و دستورات آنها به عنوان نمایندگان قانونی کارفرما لازم الاجرا است. از طرف دیگر مسئولیت تمامی تعهداتی است که نمایندگان او در قبال کارگر به عهده میگیرند، متوجه شخص کارفرما است و در صورت قصور نمایندگان، کارفرما باید جوابگو باشد.
تعهدات کارگر در مقابل کارفرما (تعهد نامه کاری کارگر)
1. اجرای وظایف محوله و رعایت دقت در اجرای وظایف: از طرف کارفرما یا نماینده او، وظایفی به هر کارگر محول میشود. کارگر موظف است کاری که بر عهده او گذاشته شده است را به نحو احسن انجام دهد و دقت لازم را در اجرای کار و وظیفه محوله داشته باشد.
علاوه بر وظایف محوله، ممکن است مدیر و سرپرست مربوطه دستورات دیگری جهت پیشبرد امور مرتبط با کار صادر کند که کارگر باید آن دستورات را اجرا نماید. قصور در انجام وظایف محوله از طرف کارگر، جریمههایی (کسر از حقوق ، توبیخ و حتی اخراج) را در پی خواهد داشت.
2. رعایت امانت – نگهداری از تجهیزات و دستگاهها : کارگر علاوه بر اینکه موظف است امور محوله را به نحو احسن انجام دهد باید در خصوص استفاده از تجهیزات، ابزارآلات و دستگاههایی که در اختیارش قرار گرفته، نهایت دقت را داشته باشد. این تجهیزات در واقع به صورت امانت در اختیار کارگر قرار دارد و رعایت امانت هم از لحاظ شرعی و هم از لحاظ قانون، امری ضروری است.
اگر در اثر سهل انگاری و قصور کارگر به تجهیزات و ابزارآلات کارگاه آسیبی برسد، کارگر مسئول جبران خسارات خواهد بود.
3. رعایت مقررات و آئین نامههای شرکت : تمام کارگاهها و کسب و کارهای مشمول قانون کار، موظف به رعایت قوانین کار هستند. یک سری از این قوانین متوجه کارگران است که باید رعایت شود. علاوه بر این برخی از شرکتها مقررات و آییننامه های مختص به خود دارند. حضور به موقع در محل کار ، رعایت نظافت، زمان ناهاری، مقررات انضباطی و … باید به دقت توسط کارکنان رعایت شود. نقض آیین نامهها و مقررات از طرف کارگر شامل جریمه یا توبیخ میشود و در نهایت می تواند به اخراج کارگر منجر گردد.
4. تعهد کارگر به عدم افشای اسرار تجاری : یکی از مشکلاتی که بعضی از شرکتها و کسب و کارها با آن روبرو هستند، افشای اسرار تجاری، پس از خروج پرسنل از شرکت است . نمونه تعهد نامه زیر، تا حدودی می تواند از بروز اینگونه مشکلات جلوگیری کند و یا در صورت بروز این مشکل، امکان پیگیری سریع موضوع از طریق مراجع قانونی امکانپذیر باشد.
برای مشاده نمونه متن تعهد نامه کاری به بخش انتهایی پست مراجعه نمائید.
تعهدات کارفرما در مقابل کارگر
1. پرداخت حقوق و دستمزد : قانون کار در قبال انجام کار یک سری حقوق و مزایا (حقوق، کمک عائلهمندی، هزینه مسکن، خواروبار، ایاب و ذهاب، مزایای غیر نقدی، پاداش، حق سنوات و …) در نظر گرفته است. کارفرما موظف است در موعد مقرر حقوق و دستمزد و سایر مزایای قانونی متعلق به کارگر را پرداخت نماید.
2. تأمین شرایط حفاظتی و ایمنی : کارفرما موظـف است یک محیط کاری امن و سالم برای کارگران فراهم سازد. رعـایت مقررات ایمنی کارگاه و مسئولیت اجرای آن در راستای تأمین سلامت کارگران برعهده کارفرما یا نمایندگان او میباشد. در صورت بروز حادثه ناشی از قصور در این مورد، جبران خسارت متوجه کارفرما است.
3. رعایت قوانین کار : یک سری از قوانین کار مستقیماً بر عهده کارفرما یا نمایندگان اوست. رعایت ساعات کارکرد در طی شبانه روز، اجبار نکردن کارگران به انجام اضافه کار، جلوگیری از انجام کارهای خطرناک، سخت و زیان آور ، ممنوعیت به کارگیری افراد کمتر از ١٥ سال و … از جمله مواردی است که باید توسط مدیران و مسئولان مربوطه در محیط کار رعایت گردد.
4. بیمه کارگران : از همان روز نخست که کارگر مشغول به کار میشود، باید تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار گیرد و تا آخرین روزی که در کارگاه اشتغال دارد، باید حق بیمه وی پرداخت گردد. این تکلیف مهم (بیمه کردن کارگران) از مهمترین تعهداتی است که قانونگذار بر عهده کارفرما نهاده است.
متن تعهد نامه کاری