زندگی مدرن دیگر جایی برای درهای سنگین و دستی باقی نگذاشته است. امروز، دربهای اتوماتیک نه تنها نمادی از فناوری و راحتی هستند، بلکه نقشی کلیدی در امنیت، صرفه جویی در انرژی و مدیریت هوشمند تردد ایفا میکنند. از ورودی فروشگاهها و پارکینگهای مسکونی گرفته تا بیمارستانها و کارخانهها، هر محیطی میتواند نوعی از این دربها را در خود داشته باشد که دقیقاً مطابق نیاز همان فضا طراحی شده است. شناخت انواع درب های اتوماتیک، تفاوتهای فنی آنها و انتخاب مدل مناسب، میتواند تأثیر مستقیمی بر کارایی، زیبایی و حتی هزینههای نگهداری ساختمان بگذارد.
درب اتوماتیک چیست ؟
درب اتوماتیک بخشی از ورودی ساختمان است که جایگزین درهای سنتی شده است. این درب ها با برق کار میکنند و بدون دخالت مستقیم انسان و با استفاده از حسگرها یا سنسورهای حرکتی، به صورت اتوماتیک باز و بسته میشود. چشمی جلوی درب، هرگونه تغییر و حرکت در نزدیک در را تشخیص داده و به این ترتیب فرمان باز شدن درب صادر میشود.
درب های اتوماتیک با استفاده از سنسورهایی نزدیک شدن افراد به درب را تشخیص داده و به صورت اتوماتیک باز میشوند. البته باز و بسته شدن این درها با ریموت کنترل، کلیدهای الکترونیکی و دستگاههای اکسس کنترل نیز انجام میشود.
درب های اتوماتیک شیوه حرکت ما در ساختمانها را متحول کردهاند. چه در حال ورود به یک مرکز خرید، بیمارستان یا مجتمع اداری باشید، به احتمال زیاد با این پورتالهای آینده نگر مواجه شدهاید.
امکانات و مزایای درب های اتوماتیک موجب گسترش استفاده از آن شده است و بسیاری از ساختمانها در حال جایگزین کردن این درها به جای درهای سنتی هستند. در این بخش انواع درب اتوماتیک را بررسی خواهیم کرد.
درب های برقی علاوه بر راحتی کاربران و استفاده کنندگان، امنیت بیشتری نیز دارند. به کارگیری این درها مزایای بسیاری دارد. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- راحتی و رفاه کاربران
- افزایش امنیت ساختمان یا محوطه مورد نظر
- تنوع مدل و طرح و امکان بکارگیری بر اساس نیاز مشتری
انواع درب اتوماتیک
وقیت صحبت از درب اتوماتیک میشود، اکثراً ذهنها به سمت درب های شیشهای متبادر میشود. اما مدلها و انواع مختلف دیگری از درب برقی وجود دارد. به طور کلی، دربهای اتوماتیک موجود در بازار به چهار دسته درب شیشهای، پارکینگی، کرکره برقی و درب های تخصصی تقسیم میشوند.
1. درب اتوماتیک کرکرهای (Roll Up)
کرکرههای برقی یکی از پرکاربردترین انواع درب اتوماتیک هستند که معمولاً برای مغازهها و یا ورودی پارکینگ منازل استفاده میشوند. کرکره برقی در بالای ورودی ساختمان به صورت گرد جمع شده و فضای کمی اشغال میکند.
دربهای کرکرهای اتوماتیک نسل پیشرفتهتر کرکرههای سنتی هستند که با بهرهگیری از موتورهای برقی، به صورت خودکار باز و بسته میشوند. این نوع درها یکی از پرکاربردترین گزینهها برای ورودی مغازهها، انبارها، سولهها و پارکینگهای مسکونی به شمار میآیند. علاوه بر کاربری آسان، امنیت بالاتری نسبت به کرکرههای دستی فراهم میکنند و در برابر سرقت یا آسیبهای محیطی مقاومت بیشتری دارند.

کرکره برقی یکی از پرطرفدارترین انواع درب اتوماتیک است که به عنوان درب محافظ در ورودی مغازهها، پارکینگها و … استفاده میشود. بنابر نیاز مشتری، کرکرههای برقی در طرحها، رنگ و ابعاد مختلفی ساخته میشوند.
این نوع درب برقی، علاوه بر زیبایی که دارد، امنیت ورودی ساختمان، مغازه یا پارکینگ را نیز فراهم میسازد. کرکره برقی نیازی به قفل آویز ندارد و به صورت خودکار قفل شده و ورود به محوطه مورد نظر را محدود میسازد.
کرکره برقی از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که مهمترین اجزاء آن عبارتند از : موتور، تیغه، چشمی یا گیرنده و ….
جنس تیغهها معمولاً از آلومینیوم ضد زنگ است که در برابر رطوبت و خوردگی مقاومت بالایی دارد. بنابراین میتوان آن را با خیال راحت با آب و بدون آسیب زدن به رنگ، شستشو کرد.
- جنس تیغهها: تیغههای کرکره برقی معمولاً از جنس آلومینیوم، فولاد گالوانیزه (اغلب با فوم تزریقی برای کاهش صدا و جلوگیری از اتلاف انرژی)، فولاد ضد زنگ یا پلیکربنات ساخته میشوند. تیغههای پلیکربنات به دلیل شفافیت و استحکام فوقالعاده، گزینهای ایدهآل برای مکانهایی مانند طلافروشیها یا ویترینهای تجاری هستند که هم امنیت و هم دید بصری اهمیت دارد.
- رولگیتور: نوع خاصی از کرکره اتوماتیک است که به جای تیغههای پیوسته، ساختاری مشبک و شبیه حفاظ دارد. این مدل بیشتر در مکانهایی استفاده میشود که نیاز به جریان هوا یا دید نسبی به داخل وجود دارد و در عین حال باید سطح مناسبی از امنیت حفظ شود.
توضیحات بیشتر: انواع کرکره برقی
2. درب اتوماتیک پارکینگ
درب های برقی پارکینگ معمولاً در ورودی منازل و ساختمانها برای ورود و خروج خودرو به داخل پارکینگ منزل و شرکتها کاربر دارد. این درها به دو صورت ریلی (کشویی)، لولایی (جکی) و زیر سقفی (سکشنال) کار میکنند.
دربهای اتوماتیک پارکینگی که با نام درب ریموتدار نیز شناخته میشوند، از پرکاربردترین انواع درب های اتوماتیک در ساختمانهای مسکونی، اداری و تجاری هستند. این درها با هدف کنترل هوشمند ورود و خروج خودروها، افزایش امنیت و کاهش نیاز به نیروی انسانی طراحی شدهاند. بدنه آنها معمولاً از فلز یا آلومینیوم مقاوم ساخته شده و توسط ریموت کنترل یا سیستمهای هوشمند باز و بسته میگردد.

انواع درب پارکینگ اتوماتیک
- ریلی (کشویی یا ساید اسلایدینگ): گزینهای ایدهآل برای فضاهای محدود است، زیرا بهجای باز شدن به سمت داخل یا خارج، بهصورت افقی روی ریل حرکت میکند. از این نوع درب بیشتر در پارکینگهای صنعتی و محیطهای پرتردد استفاده میشود.درب برقی کشویی به صورت افقی روی یک ریل حرکت کرده و مسیر عبور و مرور را باز یا بسته میکنن. درب کشویی پارکینگ معمولاً از طریق ریموت کنترل و یا آنتنها برد بلند rfid کار میکند.
- بازویی (لولایی): رایجترین نوع درب پارکینگی است که عملکردی مشابه دربهای سنتی دارد، با این تفاوت که باز و بسته شدن آن توسط جکهای هیدرولیکی یا الکترومکانیکی انجام میشود. این مدل برای ویلاها و ورودیهایی با فضای باز کافی بسیار مناسب است.درب بازویی پارکینگ با کمک یک یا دو بازو (جک) به صورت لولایی باز و بسته میشود. سیستم کنترل درب از طریق ریموت یا RFID کار میکند و پرکاربردترین نوع درب برقی پارکینگ است.
- سکشنال (بالارونده یا زیر سقفی): مدرنترین نوع درب پارکینگی محسوب میشود که هنگام باز شدن، بهصورت عمودی بالا رفته و زیر سقف جمع میشود. این طراحی هوشمندانه باعث میشود فضای ورودی کاملاً آزاد باقی بماند. هرچند قیمت درب سکشنال معمولاً بالاتر است، اما کارایی، زیبایی و صرفهجویی در فضا آن را به انتخابی محبوب در ساختمانهای لوکس و پارکینگهای مدرن تبدیل کرده است.درب برقی سکشنال مناسب جاهایی است که فضای محدودی برای باز و بسته شدن در دارند. این درب به صورت عمودی حرکت میکند و شبیه کرکره برقی کار میکند، با این تفاوت که درب زیر سقف جمع نمیشود، بلکه روی ریلی که زیر سقف نصب شده، حرکت کرده و مسیر عبور را باز میکند.
3. درب اتوماتیک شیشه ای
این درها پرکاربردترین انواع درب اتوماتیک هستند که در مدلها و طرحهای مختلف تولید میشوند. به طور حتم در ورودی بسیاری از ساختمانها و مراکز اداری و تجاری، انواع درب اتوماتیک شیشه ای را مشاهده کردهاید، که زیبایی خاصی به ساختمان بخشیدهاند. درهای شیشه ای برقی به کمک حسگرهای حرکتی که در بالای آنها نصب شده، هرگونه حرکت در محدوده درب را تشخیص داده و سیگنالی برای باز شدن درب به برد داخل اپراتور ارسال میکنند.

دربهای اتوماتیک شیشهای از رایجترین و محبوبترین انواع درب های اتوماتیک به شمار میآیند که به دلیل ظاهر شفاف و مدرن خود، علاوه بر افزایش زیبایی محیط، تجربهای راحت و بدون تماس فیزیکی برای عبور و مرور فراهم میکنند. به همین دلیل، در مراکز پرتردد مانند فروشگاهها، بیمارستانها، بانکها، هتلها و ساختمانهای اداری بیشترین کاربرد را دارند. همچنین طراحی بسته و هوابند این دربها به کاهش هدررفت انرژی و جلوگیری از انتقال آلودگی یا بیماری از طریق دستگیره کمک میکند.
انواع دربهای اتوماتیک شیشهای
- کشویی (Sliding): متداولترین نوع درب شیشهای است که لتهای متحرک آن روی ریل بهصورت افقی حرکت میکنند. این مدل ضمن عملکرد نرم و بیصدا، امکان استفاده بهینه از فضا را فراهم کرده و برای ورودیهای عادی گزینهای ایدهآل محسوب میشود.
- تلسکوپی: نسخهی پیشرفتهتری از مدل کشویی است که دارای دو یا چند لت متحرک بوده و بازشوندگی بیشتری تا حدود ۶۶ درصد از عرض کل ورودی ایجاد میکند. این نوع برای ورودیهای باریک یا فضاهای محدود بسیار مناسب است.
- گردان (Revolving): یکی از خاصترین و لوکسترین مدلهاست که اغلب در هتلها، مراکز تجاری لوکس و ساختمانهای شاخص نصب میشود. مکانیزم چرخشی این دربها موجب کاهش چشمگیر تبادل حرارت و در نتیجه صرفهجویی انرژی میشود.
- نیمگرد (قوسی یا کرو): ساختاری مشابه درب کشویی دارد اما ریل آن به صورت منحنی طراحی شده است. این مدل با جلوهای چشمنواز برای ساختمانهایی با نمای منحنی یا ورودیهای خاص استفاده میشود و بازشوی بیشتری نسبت به مدل خطی ارائه میدهد.
- تاشو (Fold Up / آکاردئونی): دربهایی با لتهای شیشهای هستند که هنگام باز شدن مانند آکاردئون تا میشوند. این طراحی امکان بازشوی بیش از ۹۰ درصدی را فراهم کرده و برای فضاهای کوچک بسیار کارآمد است.
- لولایی (Swing): دربهای شیشهای معمولی که با افزودن اپراتور اتوماتیک به صورت هوشمند باز و بسته میشوند. این مدل میتواند تک لنگه یا دو لنگه باشد و با سنسور تشخیص حرکت از برخورد جلوگیری میکند.
- فریملس (Frameless): جدیدترین نسل دربهای شیشهای است که بدون قاب فلزی طراحی میشود. این دربها ضمن داشتن مقاومت بالا در برابر ضربه و حرارت، عملکردی بسیار آرام و بیصدا دارند.
- مثلثی (زاویهدار): نوع خاصی از درب کشویی است که از میانه زاویهدار طراحی شده و برای ورودیهای کمعرض یا فضاهای مدرن با طراحی خاص کاربرد دارد.
4. دربهای اتوماتیک تخصصی
دربهای اتوماتیک تخصصی برای محیطهایی طراحی شدهاند که نیازهای عملکردی خاصی دارند، مانند سرعت بالا در تردد، کنترل شرایط محیطی یا رعایت استانداردهای بهداشتی و ایمنی. این درها معمولاً از نظر ساختار، جنس بدنه و مکانیزم عملکردی با مدلهای معمولی متفاوت بوده و برای فضاهای صنعتی، درمانی یا آزمایشگاهی بهترین کارایی را ارائه میدهند.
- درب اتوماتیک سریع صنعتی
این نوع درب برای استفاده در کارخانهها، سولهها، سردخانهها و انبارهای پرتردد طراحی شده است. سرعت بالای باز و بسته شدن آن باعث جلوگیری از هدررفت انرژی، ورود گرد و غبار و آلودگی هوا میشود. بدنه این درها معمولاً از الیاف تقویت شده و PVC یا UPVC مقاوم ساخته میشود تا در برابر ضربه و شرایط محیطی دوام بالایی داشته باشند. برخی مدلها دارای سنسورهای تشخیص حرکت یا باد هستند تا در زمان لازم بهصورت خودکار عمل کنند. - درب اتوماتیک بیمارستانی
این دربها با هدف حفظ بهداشت، ایمنی و کنترل آلودگی محیطی در فضاهای درمانی طراحی میشوند. مکانیزم عملکرد آنها شبیه دربهای شیشهای کشویی است، اما از نظر ساختار بسیار مقاومتر و بهداشتیترند. در بخشهایی مانند اتاق عمل یا رادیولوژی، از فلزاتی مانند سرب در ساختار درب استفاده میشود تا از نشت تشعشعات و آلودگیهای رادیولوژیک جلوگیری کند. همچنین پوشش بیرونی درب معمولاً از استیل ضد زنگ (استنلس استیل) ساخته میشود تا در برابر مواد ضدعفونی کننده مقاوم بوده و به راحتی تمیز شود.
راهنمای انتخاب و خرید درب اتوماتیک
انتخاب یک درب اتوماتیک مناسب، نیازمند توجه به جزئیات فنی و کاربردی است تا علاوه بر زیبایی ظاهری، عملکرد و دوام بالایی نیز داشته باشد. پیش از خرید باید شرایط نصب، نوع کاربری و بودجه را به دقت بررسی کرد تا درب انتخابی بیشترین هماهنگی را با محیط و نیاز کاربر داشته باشد. در ادامه مهمترین نکات در انتخاب درب اتوماتیک را مرور میکنیم:
- نوع کاربری و محل نصب:
نخستین گام، تعیین نوع استفاده از درب اتوماتیک است. باید مشخص شود درب در محیط مسکونی، تجاری، صنعتی یا بیمارستانی نصب میشود، زیرا هر محیط نیازمند ساختار و امکانات متفاوتی است. برای مثال، دربهای شیشهای کشویی برای فروشگاهها ایدهآلاند، در حالیکه مدلهای سریع صنعتی در کارخانهها عملکرد بهتری دارند. - ابعاد و نوع بازشو:
ابعاد دهانه ورودی و میزان فضای قابل استفاده برای باز و بسته شدن، نوع درب را مشخص میکند. دربهای تلسکوپی برای فضاهای باریک مناسبترند، در حالیکه مدلهای گردان یا سکشنال برای ورودیهای بزرگتر و پرتردد کاربرد دارند. اندازه دقیق دهانه و ارتفاع سقف باید پیش از خرید اندازهگیری شود تا درب به درستی نصب گردد. - جنس، کیفیت و اصالت محصول:
استحکام درب، طول عمر و میزان ایمنی آن به کیفیت مواد اولیه و برند تولیدکننده بستگی دارد. هنگام خرید باید به گارانتی، خدمات پس از فروش، نظرات خریداران و استانداردهای ایمنی محصول توجه شود. دربهایی که از آلومینیوم تقویتشده، استیل ضدزنگ یا شیشههای سکوریت ساخته شدهاند، ماندگاری بیشتری دارند. - قیمت و بودجه:
قیمت دربهای اتوماتیک با توجه به ابعاد، جنس، نوع موتور، تکنولوژی حسگرها و برند سازنده متغیر است. توصیه میشود پیش از خرید، چند مدل را از نظر ویژگیها و خدمات مقایسه کرده و گزینهای را انتخاب کنید که میان کیفیت، قیمت و نیاز واقعی تعادل ایجاد کند. - مشاوره و نصب تخصصی:
نصب درب اتوماتیک یک فرآیند فنی است و باید توسط کارشناسان متخصص و نصابهای مجاز انجام شود. نصب غیراصولی میتواند باعث بروز خطا در عملکرد، افزایش استهلاک و حتی خطرات ایمنی شود. دریافت مشاوره از شرکتهای معتبر پیش از خرید، کمک میکند بهترین گزینه بر اساس شرایط محیطی و بودجه انتخاب شود.
تایمست مجله تکنولوژی