اثر انگشت روی چه چیزهایی می‌ماند ؟

اثر انگشت را می‌توان تقریباً روی هر سطح جامد از جمله بدن انسان یافت. تحلیلگران اثر انگشت را بر اساس نوع سطحی که روی آن یافت می‌شود و قابل مشاهده بودن یا نبودن آنها به سه دسته طبقه بندی می کنند: قالب‌های ساخته شده اثر انگشت؛ آنهایی که روی سطوح سخت قرار دارند، اثر انگشت‌های باقی مانده قابل مشاهده یا پنهان. هنگامی که خون، کثیفی، جوهر، رنگ و غیره از انگشت یا شست به یک سطح منتقل می شود، معمولاً اثر و ردی از خود به جا می‌گذارد. اثر انگشت را می‌توان بر روی سطوح مختلف یافت: صاف یا خشن، متخلخل (مانند کاغذ، پارچه یا چوب) یا غیر متخلخل (مانند فلز، شیشه یا پلاستیک).
روی هر چیزی که لمس می کنید اثر انگشت باقی می‌ماند. اگر دستان شما بسیار کثیف، خیس، چرب، روغنی باشد، به وضوح اثر انگشت شما روی اجسام دیدنی خواهد بود. اما حتی اگر دست‌های شما تمیز به نظر می‌رسند، اثر انگشت‌تان روی سطوحی که لمس می‌کنید باقی می‌ماند – آنها فقط نامرئی (پنهان) هستند!

اثر انگشت پنهان زمانی ایجاد می‌شود که ترشحات طبیعی بدن (چربی و عرق روی پوست) روی سطح دیگری رسوب کنند. بنابراین هر زمان انگشت شما با سطحی تماس داشته باشد، می‌تواند اثری بر روی آن ایجاد کند. با این حال، این اثر انگشت‌ها به راحتی قابل مشاهده نیستند و تشخیص آن اغلب به استفاده از پودرهای اثر انگشت، معرف‌های شیمیایی یا منابع نوری جایگزین نیاز دارد. به طور کلی، هر چه یک سطح صاف‌تر و کمتر متخلخل باشد، پتانسیل بیشتری برای ماندگاری اثر انگشت خواهد داشت.

اثر انگشت تا چه مدت روی اجسام می‌ماند ؟

یکی از سوالات پرتکرار که کاربران می‌پرسند، این است که : اثر انگشت تا چه مدت روی اجسام می ماند ؟ یا اثر انگشت چند ساعت یا چند روز روی اجسام می ماند ؟ در این بخش به این پرسش پاسخ خواهیم داد.
مدت زمان تشخیص اثر انگشت : اثر انگشت روی اجسام می‌تواند تا به زودی از بین برود و یا مدت زیادی داوم بیاورد. اثر انگشت روی سطوح به طور متوسط بین 2 ساعت تا 40 سال دوام می آورد. مدت زمان قرار گرفتن اثر انگشت روی یک سطح بسته به عوامل مختلفی می تواند متفاوت باشد.
نمی توان پیش بینی کرد که اثر انگشت چقدر طول می‌کشد. برخی از اثر انگشت‌ها از اشیاء بالای 40 سال جمع آوری شده است، اما برخی از اثر انگشتها تنها پس از چند دقیقه ناپدید می‌شوند. اثر انگشت در محیطی با شرایط عمدتاً ایستا به احتمال زیاد برای مدت طولانی باقی می ماند.
در برخی موارد، اثر انگشت ممکن است از مواد دیگری مانند چربی، روغن، گرد و غبار یا حتی مقدار عرق تشکیل شده باشد، اما اثر نهفته ناشناخته است و مدت زمان باقی ماندن اثر انگشت روی سطح را نمی توان تعیین کرد.
سطوح پوشیده شده با خاک و چربی و گرد و غبار مستعد نگهداری اثر انگشت هستند. چربی به اندازه کافی ضخیم است که اثر انگشت را نگه دارد.

آیا اثر انگشت روی پلاستیک می ماند؟

اثر انگشت می‌تواند روی سطح پلاستیکی باقی بماند، اما میزان ماندگاری آن به نوع پلاستیک و شرایط محیطی بستگی دارد. پلاستیک جزو سطوح صاف و غیر جاذب است، یعنی چربی و عرق موجود در اثر انگشت روی آن می‌مانند، اما درون آن نفوذ نمی‌کنند. به همین دلیل، اثر انگشت روی پلاستیک معمولاً در چند ساعت اول واضح است و اگر سطح لمس نشود یا در معرض نور، گرما و رطوبت نباشد، حتی تا چند هفته هم قابل بازیابی خواهد بود. با این حال، پلاستیک به دلیل خاصیت الکتریسیته ساکن، گرد و غبار را جذب می‌کند که به مرور می‌تواند اثر را کمرنگ یا محو کند.

آیا اثر انگشت روی کاغذ می‌ماند؟

اثر انگشت روی کاغذ، مقوا و چوب می ماند و می‌تواند تا چهل سال دوام بیاورد. در کل اگر کاغذ در معرض آب و رطوبت قرار نگیرد، اثر انگشت تماس یافته با خود را نگه می‌دارد و با استفاده از روشهای مختلف می‌توان آن را جمع‌آوری کرد. برای اطلاعات بیشتر راجع به این بخش به صفحه ماندگاری اثر انگشت روی کاغذ مراجعه نمائید.

مدت ماندگاری اثر انگشت روی فلز

اثر انگشت روی فلز نیز بسته به نوع فلز، شرایط محیطی و میزان چربی پوست می‌تواند از چند ساعت تا چند ماه باقی بماند. فلزات سطحی صاف و غیر جاذب دارند، بنابراین ترکیبات چربی و عرق حاصل از تماس انگشت روی آن‌ها باقی می‌ماند اما درونشان نفوذ نمی‌کند. در نتیجه اگر فلز در معرض لمس، گرما، رطوبت یا اکسید شدن قرار گیرد، اثر به‌ سرعت کمرنگ یا محو می‌شود. مثلاً روی سطوحی مانند استیل صیقلی یا آلومینیوم براق، اثر انگشت ممکن است در چند روز از بین برود، اما روی فلزات پوشش‌دار یا مات، ماندگاری طولانی‌تری دارد.

ماندگاری اثر انگشت روی طلا

اثر انگشت روی طلا می‌تواند مدت نسبتاً طولانی باقی بماند، چون طلا فلزی نجیب است و به‌ سختی با اکسیژن یا رطوبت واکنش می‌دهد. این ویژگی باعث می‌شود ترکیبات چربی و عرق پوست که هنگام لمس منتقل می‌شوند، کمتر دچار تجزیه یا اکسید شدن شوند. به‌ طور معمول، اگر سطح طلا تمیز باشد و پس از تماس دستکاری نشود، اثر انگشت ممکن است هفته‌ها یا حتی ماه‌ها روی آن باقی بماند، به‌ ویژه در شرایط خشک و بدون تماس فیزیکی. البته اگر طلا در معرض گرما، تماس مکرر یا مواد شوینده قرار گیرد، این اثر به‌ سرعت از بین می‌رود یا پخش می‌شود.

ماندگاری اثر انگشت روی سنگ

ماندگاری اثر انگشت روی سنگ بستگی زیادی به نوع و بافت سطح سنگ دارد. اگر سطح سنگ صیقلی و صاف باشد، مانند مرمر یا گرانیت پولیش‌ خورده، چربی و عرق پوست می‌تواند به‌ صورت لایه‌ای نازک روی آن باقی بماند و در شرایط مناسب (بدون رطوبت یا تماس دست) حتی تا چند هفته دوام بیاورد. اما در سنگ‌های زبر، متخلخل یا طبیعی، ترکیبات اثر انگشت سریع‌تر جذب یا پراکنده می‌شوند و رد آن معمولاً ظرف چند ساعت تا چند روز از بین می‌رود. علاوه بر این، سنگ در برابر تغییرات دما و تابش نور خورشید گرما را به‌ خوبی منتقل می‌کند که باعث تبخیر چربی‌های اثر انگشت می‌شود.

آیا با دستکش اثر انگشت میماند؟

 پوشیدن دستکش همیشه جلوی باقی‌ماندن کامل اثر انگشت را نمی‌گیرد، اما شکل و نوعِ نشانه‌ای که روی سطح می‌ماند متفاوت است. دستکش‌های ضخیم و بدون پودر مثل نیتریل یا لاتکس سالم معمولاً از انتقال مستقیم خطوط پوست جلوگیری می‌کنند، اما دو وضعیت باعث ثبت رد می‌شود:

1. اگر دستکش خیلی نازک یا کش آمده باشد، چربی و عرق پوست می‌تواند از طریق بافت یا جلای دستکش به سطح منتقل شود و رد یا اثر ایجاد کند.
2. سوراخ یا پارگی ریز در دستکش یا لبه‌های دوخته/مرکب دستکش باعث می‌شود پوست یا مواد روی پوست هنگام تماس با سطح منتقل شوند. علاوه بر این، خود دستکش اغلب الگوهای تکرارشونده (بافت یا دانه‌دارِ پارچه/لاتکس) یا پودر داخلی را روی سطح جا می‌گذارد که اصطلاحاً «glove print» نامیده می‌شود و از نظر آزمایشگاهی قابل شناسایی است ، یعنی رد دستکش ممکن است جای اثر انگشت انسانی را بگیرد ولی اطلاعات متفاوتی منتقل می‌کند.

نکات عملی و نتیجه‌گیری کوتاه: اگر دنبال کمترین شانس انتقال هستید، از دستکش بدون پودر و با اندازه مناسب استفاده کنید، از تماس بی‌جهت خودداری کنید و در صورت احتمال آلودگی یا سوراخ‌ شدن، دستکش را فوراً تعویض کنید. از منظر جنایی یا تحلیل مدارک، ردهای حاصل از دستکش، الگوها یا ذرات پودر را نشان می‌دهند و ممکن است به دنبال «شواهد ثانویه» (مثل DNA در زیر دستکش یا پارچهٔ آسیب‌دیده) بگردند، بنابراین دستکش پوشیدن شرط قطعی برای پنهان‌ماندن اثر نیست، فقط نوع اثر انگشت را تغییر می‌دهد.

اثر انگشت بعد از چند روز از بین میرود؟

مدت زمان از بین رفتن اثر انگشت به جنس سطح، شرایط محیطی و نوع تماس بستگی دارد، بنابراین نمی‌توان برای همه موارد عدد ثابتی تعیین کرد. روی سطوح صاف و غیرجاذب مثل شیشه یا فلز، اثر انگشت ممکن است تنها چند ساعت تا چند روز حذف شود، چون ترکیبات چربی و عرق روی آن به‌راحتی تبخیر یا پاک می‌شوند. اما روی سطوح جاذب مانند کاغذ، چوب یا پارچه، اثر می‌تواند هفته‌ها یا حتی ماه‌ها ماندگار بماند، به‌ ویژه اگر در معرض نور مستقیم خورشید یا رطوبت نباشد. در تحقیقات جنایی، حتی اثر انگشت‌های چندساله نیز با استفاده از روش‌هایی مثل بخار ید یا نین‌هیدرین قابل بازیابی هستند؛ بنابراین از بین رفتن ظاهری اثر به معنی حذف کامل آن نیست.

نحوه جمع آوری یا برداشتن اثر انگشت از روی اجسام

تشخیص اثر انگشت پنهان یک کار مهم در علم پزشکی قانونی است. شاخه ای از علم که با جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل شواهد از صحنه های جرم به تحقیقات جنایی کمک می‌کند. هر الگوی اثر انگشت برای یک فرد خاص منحصر به فرد است و بنابراین یک روش بسیار قابل اعتماد برای شناسایی مظنون است. انواع مختلفی از اثر انگشت وجود دارد که می توان آن را به جا گذاشت: اثر انگشت در یک سطح نرم، مانند موم یا صابون. یک اثر انگشت ساخته شده که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است، مانند آنهایی که ناشی از دست های کثیف است و اثر انگشت‌های نهفته که نامرئی هستند.

جمع آوری اثر انگشت‌های قابل مشاهده

اثر انگشت‌های قابل مشاهده با استفاده از یک روش نسبتاً ساده جمع‌آوری می شوند: عکاسی. این اثرهای با وضوح بالا را می‌توان با یک دوربین عکسبرداری با کیفیت به راحتی اسکن و ذخیره کرد. هر چه اثر انگشت ثبت شده قوی‌تر و واضح‌تر باشد و همچنین هرچه دوربین باکیفیتی استفاده کنیم، قطعاً تصاویر به دست آمده بهتر خواهد بود.

جمع آوری اثر انگشت‌های پنهان

یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای کشف و جمع‌آوری اثر انگشت نهفته، گردگیری سطح صاف یا بدون متخلخل با پودر اثر انگشت (گرانول سیاه، پوسته‌های آلومینیومی، مغناطیسی سیاه و غیره) است. اگر هر گونه اثری ظاهر شد، همانطور که در بالا ذکر شد از آنها عکس گرفته می‌شود و سپس با نوار چسب شفاف از روی سطح برداشته می‌شود.
با این حال، پودرهای اثر انگشت می‌توانند شواهد را آلوده کنند و فرصت انجام سایر تکنیک‌ها را که می‌توانند اثری پنهان یا اطلاعات اضافی را نشان دهند، از بین ببرند. بنابراین، محققان ممکن است منطقه را با یک منبع نور جایگزین بررسی کنند یا قبل از استفاده از پودر، سیانواکریلات (چسب فوق العاده) را اعمال کنند.

• منبع نور جایگزین (ALS): بررسی سطوح احتمالی (درها، دستگیره‌های در، پنجره‌ها، نرده‌ها و غیره) با منبع نور جایگزین برای محققین رایج‌تر شده است. این منابع دستگاه‌های لیزری یا LED هستند که طول موج یا طیف خاصی از نور را ساطع می‌کنند. برخی از دستگاه‌ها فیلترهای مختلفی برای ارائه طیف‌های متنوعی دارند که می‌توان آنها را عکس‌برداری کرد یا با پودر یا لکه‌های رنگی را پردازش کرد. به عنوان مثال، محققان ممکن است از یک نور آبی با فیلتر نارنجی برای یافتن آثار پنهان روی میز، صندلی، تجهیزات کامپیوتری یا سایر اشیاء در صحنه حمله استفاده کنند.
  استفاده از لکه رنگ فلورسنت و منبع نور جایگزین نارنجی کمک می‌کند که اثر انگشت نهفته به وضوح ظاهر شود تا بتوان آن را مستند کرد.
  استفاده از منابع مختلف نور جایگزین ممکن است به بهبود ظاهر اثر انگشت کمک کند.

• سیانواکریلات: محققان اغلب قبل از استفاده از پودرها یا لکه های رنگ، پردازش سیانواکریلات (سوپرچسب) یا دود کردن سطح را انجام می‌دهند. این فرآیند که معمولاً روی سطوح غیر متخلخل انجام می‌شود، شامل قرار دادن جسم در معرض بخارات سیانواکریلات است. بخارات (دود) به هر اثری که روی جسم وجود دارد می‌چسبد و موجب می‌شود تا با نور مایل محیط یا منبع نور سفید مشاهده شوند.
  محفظه ای که به طور ویژه برای قرار دادن اثر انگشتهای پنهان در معرض بخارهای چسب فوق العاده طراحی شده است.دودهای چسب فوق العاده به اثر انگشت نهفته روی یک بطری شیشه‌ای می چسبند.

• توسعه دهندگان شیمیایی: سطوح متخلخل مانند کاغذ معمولاً با مواد شیمیایی از جمله نین هیدرین و توسعه دهنده فیزیکی پردازش می شوند تا اثر انگشت پنهان را آشکار کنند. این مواد شیمیایی با اجزای خاصی از باقی مانده‌های اثر انگشت مانند اسیدهای آمینه و نمک های معدنی واکنش می‌دهند. نین هیدرین باعث می شود که چاپ‌ها به رنگ بنفش درآیند که باعث می شود به راحتی عکس برداری شوند. DFO (1,2-diazafluoren-9-one) ماده شیمیایی دیگری است که برای تعیین اثر انگشت نهفته روی سطوح متخلخل استفاده می‌شود. هنگامی که اثر انگشت توسط نور آبی-سبز روشن می‌شود، باعث فلورسانس یا درخشش آنها می شود.
  کاغذی که با معرف نین هیدرین پردازش شده است، پس از پردازش با اتو بخار خانگی، اثر انگشتهای نهفته را نشان می دهد.

• سایر روش‌های جمع‌آوری: علاوه بر روش‌های مشخص‌شده در بالا، تکنیک‌های خاصی برای گرفتن اثر انگشت از پوست، لباس و سایر سطوح دشوار وجود دارد. آمیدو بلک، یک لکه پروتئینی غیر اختصاصی که با هر پروتئین موجود واکنش نشان می دهد، معمولاً برای ایجاد یا تقویت اثر خونی روی پوست استفاده می‌شود. برای آشکار کردن اثر انگشت روی لباس، روش‌های پیشرفته مانند رسوب فلز در خلاء با استفاده از طلا و روی برای محقق امیدوارکننده است. یک ترکیب ریخته‌گری مایع، می‌تواند برای برداشتن اثر انگشت نهفته پودری از سطوح خشن، بافت یا منحنی استفاده شود. اساساً یک مایع بسیار غلیظ است که گوشه‌ها و برآمدگی‌های نواحی ناهموار یا بافتی را که در آن اثر انگشت معمولی با مشکل مواجه می‌شود، پر می‌کند.
  مانند پودرهای اثر انگشت، پردازش شیمیایی می‌تواند توانایی محقق را برای انجام تکنیک‌های دیگری که می‌تواند اطلاعات ارزشمند را آشکار کند، کاهش دهد. بنابراین، هر گونه بررسی غیرمخرب قبل از بررسی شواهد با مواد شیمیایی انجام می شود. به عنوان مثال، یک باج یا یادداشت نگهدارنده قبل از استفاده از نین هیدرین توسط یک متخصص اسناد مورد سوال بررسی می‌شود، زیرا برخی از فرمولهای نین هیدرین باعث می‌شود جوهرهای خاصی اجرا شود و در نتیجه نوشته از بین می‌رود.

تجزیه و تحلیل اثر انگشت به دست آمده

در پرونده‌های کیفری، سیستم‌های رایانه‌ای برای جستجو در پایگاه‌های مختلف اثر انگشت محلی، ایالتی و ملی برای تطابق احتمالی استفاده می‌شوند. بسیاری از این سیستم‌ها بر اساس الگوریتم مورد استفاده برای انجام جستجو، مقداری را ارائه می‌دهند که نشان می دهد تطابق چقدر نزدیک است. سپس بررسی‌کنندگان اثر انگشت، مطابقت‌های احتمالی را بررسی می‌کنند و تصمیم نهایی را می‌گیرند. بررسی اثر انگشت ممکن است توسط متخصصان پزشکی قانونی، تکنسین‌ها یا افسران پلیس انجام شود. با این حال، ممتحن باید آموزش و تجربه مناسب برای انجام کار را داشته باشد.

تجزیه و تحلیل چگونه و کجا انجام می‌شود؟

تجزیه و تحلیل اثر انگشت معمولا توسط سازمان های مجری قانون یا آزمایشگاه‌های تشخیص جرم انجام می‌شود. با این حال، در صورت نیاز، پرونده‌ها ممکن است به شرکت‌های خصوصی ارسال شوند، مانند کاهش تعداد معوقه‌ها، تأیید نتایج، یا رسیدگی به پرونده‌های پرمخاطب.
بررسی اثر انگشت شامل بررسی کیفیت و کمیت اطلاعات به منظور یافتن توافق یا مخالفت بین اثر ناشناخته (از صحنه جرم) و آثار شناخته شده روی پرونده است. برای انجام معاینه، بررسی‌کنندگان اثر انگشت از یک ذره‌بین کوچک به نام لوپ استفاده می‌کنند تا جزئیات (minutiae) یک اثر را مشاهده کنند. برای شمارش برآمدگی های اصطکاک از یک اشاره‌گر به نام رج شمار استفاده می شود.

فرآیند تحلیل اثر انگشت

بررسی‌کنندگان اثر انگشت از روش ACE-V (تجزیه و تحلیل، مقایسه، ارزیابی و تأیید) برای رسیدن به یک تعیین در مورد هر اثر استفاده می‌کنند. تجزیه و تحلیل شامل ارزیابی یک اثر برای تعیین اینکه آیا می‌توان از آن برای مقایسه استفاده کرد یا خیر. اگر اثر و رد انگشت به دلیل کیفیت یا کمیت نامناسب ویژگیها برای مقایسه مناسب نباشد، بررسی به پایان می رسد و نمونه به دست آمده به عنوان نمونه نامناسب گزارش می‌شود. اگر کیفیت نمونه مناسب باشد، آنالیز ویژگی‌های مورد استفاده در مقایسه و میزان تحمل آنها را نشان می‌دهد (میزان تنوعی که پذیرفته می‌شود). این تجزیه و تحلیل همچنین ممکن است ویژگی‌های فیزیکی مانند انحناها، دلتاها، چین‌ها و زخم‌ها را نشان دهد که از کجا باید مقایسه را شروع کرد.
مقایسه ها توسط یک تحلیلگر انجام می‌شود که نمونه اثر انگشتهای شناخته شده و مشکوک را در کنار هم مشاهده می کند. تحلیلگر ویژگی‌ها و مکان‌های کوچک را با هم مقایسه می‌کند تا تعیین کند که آیا مطابقت دارند یا خیر. آثار شناخته شده اغلب از افراد مورد علاقه، قربانیان، سایر افراد حاضر در صحنه یا از طریق جستجو در یک یا چند پایگاه داده اثر انگشت جمع‌آوری می‌شود.

ارزشیابی جایی است که آزماینده در نهایت تصمیم می‌گیرد که آیا نمونه‌های به دست آمده از یک منبع (شناسایی یا شخصی سازی)، منابع مختلف (حذف) هستند یا بی‌نتیجه هستند. نتایج غیرقطعی ممکن است به دلیل کیفیت پایین نمونه‌ها، فقدان مناطق قابل مقایسه، یا تعداد ناکافی ویژگی‌های متناظر یا غیر مشابه برای قطعیت باشد.
راستی‌آزمایی زمانی است که یک آزمایش‌کننده دیگر به‌طور مستقل چاپ‌ها را تجزیه و تحلیل، مقایسه و ارزیابی می‌کند تا نتیجه‌گیری‌های آزمایشگر اصلی را تأیید یا رد کند. ممتحن همچنین ممکن است مناسب بودن تصمیمات انجام شده در مرحله تحلیل را تأیید کند.

سوالات متداول کاربران

مقالات مرتبط: راههای تغییر اثر انگشت  |  چه چیزی اثر انگشت را از بین می‌برد؟