چه چیزی اثر انگشت را از بین می‌برد؟

فناوری شناسایی بر اساس اثر انگشت یکی از قدیمی ترین و پرکاربردترین راهکارهای احراز هویت است که طرفداران بسیاری دارد. اما گاهاً مشاهده می شود که افراد در به کارگیری آن مشکل دارند و به سختی توسط سیستم احراز هویت شناسایی شده و یا اصلاً شناسایی نمی شود. مشکل ژنتیکی و التهاب پوستی دو عامل مهم در عدم شناسایی توسط اثر انگشت هستند. در این بخش می خواهیم ببینیم ” چه چیزی اثر انگشت را از بین میبرد ؟ ” ، آیا از بین بردن اثر انگشت با الکل و اسید امکانپذیر است ؟ آیا از بین بردن اثر انگشت با الکل ، اسید و یا کشیدن روی اجسام امکانپذیر است ؟ در ادامه درباره مواد از بین برنده اثر انگشت صحبت خواهیم کرد.

اثر انگشت ممکن در اثر در تماس بودن با مواد مختلف از جمله مواد شیمیایی، سوختگی، جراحت و … از بین برود، اما این عمل دائمی نیست و اثر انگشت افراد معمولاً بعد از مدتی به حالت اول خود بر می‌گردد.

چه عواملی اثر انگشت را از بین می‌برند ؟

اثر انگشت اگر چه ساختاری منحصر به‌ فرد و ماندگار دارد، اما تحت شرایط خاصی ممکن است تغییر کند یا به‌ طور موقت از بین برود. عواملی مانند سوختگی، تماس مکرر با مواد شیمیایی، ساییدگی پوست یا بیماری‌های پوستی می‌توانند خطوط ریز و برجسته اثر انگشت را تخریب کنند. در ادامه مهم‌ترین عواملی را که موجب محو شدن اثر انگشت می‌شوند بررسی می‌کنیم.

1. التهاب پوستی

التهاب پوستی یا درماتیت (dermatit) یک نوع ضایعه پوستی است که باعث ایجاد واکنش التهابی در پوست شده و پوست بدن به خصوص در ناحیه انگشتان دست، پوسته پوسته، قرمز و خارش دار می شود. این عارضه به مرور اثر انگشت را از بین می برد.
التهاب پوستی به دو صورت بروز می کند :

• درماتیت تماسی تحریكی در اثر تماس مكرر با آب، اسید، مواد بهداشتی، مواد شوینده، حلّال ها ، مواد شیمیایی و هر گونه اصطكاك پوستی
• درماتیت تماسی آلرژیك در اثر تماس پوست بدن با مواد آلرژی زا مانند صابون ، مواد الكلی ، نیكل، عطر، لاستیك، رنگ مو و ….

نتایج یک تحقیق نشان می دهد که 15 درصد از مردم در سراسر جهان به نوعی به درماتیت مبتلا هستند. افرادی که پوست دستهایشان خشک است، بیشتر از سایر افراد دچار التهاب پوستی می شوند. اثر انگشت این افراد توسط سیستم های احراز هویت شناسایی نمی شود و یا به سختی شناسایی می شود.

در حال حاضر کرمهای خاصی وجود دارد که تا حدودی التهابات پوستی را درمان می کند. البته این یک درمان موقت است و افرادی که به صورت مستمر با عوامل و مواد حساسیت زا در ارتباط هستند، دوباره دچار این مشکل خواهند شد. این افراد باید در هنگام کار یا در مواقع تماس با مواد حساسیت زا از دستکشهای محافظ استفاده نمایند و پوست دستان خود را با کرمهای مخصوص مرطوب نگه دارند.

2. نقص ژنتیکی (فقدان اثر انگشت)

این مقاله درباره این موضوع است که ” چه چیزی اثر انگشت را از بین میبرد ؟ ” اما بعضی از افراد از زمان تولد فاقد اثر انگشت هستند. این افراد دچار یک نقص ژنتیکی هستند که از والدین خود به ارث برده اند. در این مورد اثر انگشتی وجود ندارد تا شناخته شود. یک جهش ژنی در دورانی جنینی موجب می شود فرد فاقد ژن اثر انگشت باشد. به این پدیده آدرماتوگلیفیا یا فقدان اثرانگشت گفته می شود.

این افراد در زمانهایی که نیاز به شناسایی افراد از طریق اثر انگشت می باشد، دچار مشکل خواهند شد. به خصوص در پایانه های مرزی و فرودگاههای کشورهایی که از اثر انگشت جهت احراز هویت و صدور روادید استفاده می شود، بسیاری از افراد را دچار مشکل خواهد کرد. به همین دلیل این عارضه با نام “سندروم تأخیر در مهاجرت” نیز شناخته می شود.

3. سوختگی و جراحات پوست 

سوختگی و جراحات پوستی از جمله موارد شایع در بین مراجعه کنندگان به بخش سوانح بیمارستان هاست. سوختگی اگر بر روی انگشتان دست باشد، قطعاً تا مدتی شناسایی از طریق اثر انگشت را مختل خواهد کرد. جراحات و بریدگی روی انگشتان دست نیز، شناسایی از این روش را با مشکل مواجه خواهد کرد. اگر شدت سوختگی ، جراحات، بریدگی بسیار زیاد باشد، ممکن است اثر انگشت دست را به کلی از بین ببرد.

4. از بین بردن اثر انگشت به صورت آگاهانه

برخی افراد ممکن است به دلایل مختلف مانند پناهندگی، فرار از شناسایی، یا نگرانی‌های شخصی درباره حریم خصوصی، تلاش کنند اثر انگشت خود را به‌ صورت آگاهانه از بین ببرند. این اقدام معمولاً با هدف جلوگیری از شناسایی در سیستم‌های بیومتریک انجام می‌شود. با این حال، از بین بردن اثر انگشت به‌ طور دائمی تقریباً غیرممکن است، زیرا الگوی خطوط اثر انگشت در لایه‌های عمقی پوست (درم) شکل گرفته و پس از بازسازی پوست مجدداً ظاهر می‌شود.

در گذشته گزارش‌هایی از افرادی منتشر شده که با سایش پوست، استفاده از مواد شیمیایی خورنده، یا انجام عمل‌های جراحی سعی کرده‌اند الگوی اثر انگشت خود را تغییر دهند، اما اغلب این اقدامات نتیجه‌ای معکوس داشته‌اند. در بسیاری از موارد، این روش‌ها تنها باعث ایجاد زخم، تغییر شکل دائم انگشت یا حتی عفونت‌های شدید شده‌اند. از نظر قانونی نیز چنین اقداماتی می‌تواند مصداق تخریب هویت و تخلف باشد. بنابراین از بین بردن اثر انگشت به‌ صورت آگاهانه نه‌ تنها از نظر علمی دشوار است، بلکه از نظر پزشکی و حقوقی نیز تبعات سنگینی دارد.

آیا از بین بردن اثر انگشت با سمباده امکان‌پذیر است؟

برخی تصور می‌کنند که می‌توان با کشیدن سمباده روی پوست انگشت، خطوط اثر انگشت را از بین برد. در واقع، سمباده باعث ساییدگی سطحی لایه‌ بیرونی پوست (اپیدرم) شده و ممکن است برای مدت کوتاهی اثر انگشت را کم‌رنگ یا نامشخص کند. اما چون ساختار اصلی اثر انگشت در لایه‌ زیرین‌تر پوست (درم) قرار دارد، پس از ترمیم سلول‌های پوستی، الگوی طبیعی اثر انگشت دوباره شکل می‌گیرد. به همین دلیل، از بین بردن اثر انگشت با سمباده فقط اثری موقتی دارد و پس از چند روز یا چند هفته، خطوط پوست مجدداً ظاهر می‌شوند.

از طرف دیگر، استفاده‌ی مکرر از سمباده می‌تواند منجر به زخم، التهاب، عفونت یا حتی ایجاد اسکار (جای زخم دائمی) شود که نه تنها دردناک است، بلکه ممکن است باعث غیر قابل‌تشخیص شدن بخشی از اثر انگشت برای مدت طولانی گردد. در نتیجه، این روش علاوه بر آسیب‌زا بودن، از نظر علمی و عملی روشی مؤثر برای حذف اثر انگشت محسوب نمی‌شود.

مشاغلی که بر کیفیت انگشتان دست تأثیر گذارند

• مشاغلی مانند صافکاری و نقاشی ماشین که مدام با ابزار آلات ، سمباده و …. سر و کار دارند، بر روی کیفیت اثر انگشتان دست تأثیر می گذارد. به دلیل اینکه سمباده با دستان این گروه شغلی مدام در تماس و اصطحکاک است ، بر روی پوست تأثیر گذاشته و اثر انگشت را بسیار ضعیف می کند. این کار ممکن است به مرور زمان اثر انگشت را از بین ببرد.

• در مشاغل مختلف دیگر مانند آهنگری، مکانیکی، تعمیرات لوازم مختلف و … ، دست ابزاری مهم و اساسی است که با مواد و ابزار مختلف مدام در تماس است. در این کسب و کارها ممکن است سوختگی، زخم و بریدگی بر روی انگشتان به وجود آید. علاوه بر آن تماس با ابزار آلات و مواد روغنی کیفیت اثر انگشت را بسیار ضعیف خواهد کرد و شناسایی دست شاغلان در این اصناف به سختگی صورت می گیرد.

• تأثیر مشاغل بر اثر انگشت مختص به کارهای سخت و فیزیکی نمی شود. حتی در آزمایشگاهها و بیمارستان ها که امکان تماس دست با مواد شیمیایی وجود دارد، ممکن است اثر انگشتان دست تحت تأثیر قرار بگیرد و کیفیت شناسایی آن به شدت کاهش یابد. (تماس مستمر با مواد شیمیایی باعث از بین بردن اثر انگشت میشود.)

• در کل مشاغلی که دستها به صورت مدام با مواد و ابزار مختلف در تماس و اصطحکاک هستند، باید مراقب کاهش کیفیت اثر انگشت یا از بین رفتن آن بود. چرا که این افراد در شرکتهای مختلف نمی توانند به درستی از دستگاه حضور و غیاب استفاده نمایند.  یک راهکار برای جلوگیری از بین رفتن اثر انگشت در این مشاغل، استفاده از دستکش است که در صورت امکان بهتر است در زمان کار از آن استفاده کرد.

سوء استفاده مجرمان

از بین رفتن اثر انگشت دست، برای همه افراد هم بد نیست. به خصوص در مورد مجرمان و افراد تبهکار یک گزینه ایده آل به شمار می رود. گاهی افراد مجرم و تبهکار سعی می کنند با روشهای مختلف مانند سوزاندن، آجر کشیدن سر انگشتان دست، از بین بردن اثر انگشت با اسید و …، اثر انگشت خود را در محل جرم جا نگذارند. البته در حوزه جرایم جنایی، این مورد چندان شایع نیست، چرا که در حال حاضر روشهای دیگری برای شناسایی مجرمان وجود دارد.

یکی از راهکارهای افراد خاطی جهت دور زدن دستگاه اثر انگشتی یا سیستم های مرتبط با آن استفاده از اثر انگشت جعلی است.

در انتها به این گزارش کوتاه از باشگاه خبرنگاران جوان توجه کنید :

چندسالی از آغاز طرح کارت هوشمند ملی می‌گذرد، اما همچنان یکی از مراکز ثبت‌نام این کار در ‏میدان حر شلوغ است. مردی حدودا شصت‌ساله نوبت می‌گیرد، چندین برگه کاغذ را پر می‌کند، مقابل ‏دوربین می‌ایستد و حالا مرحله آخر است؛ انگشتان دست راستش را روی صفحه شیشه‌ای ‏می‌گذارد و مردی آن‌طرف‌تر با چشمانی زل زده به صفحه مانتیور از او می‌خواهد دستش را بردارد: ‏‏ «صافِ صاف. شغلت چیه؟» شغلش تعمیر و سرویس آبگرمکن است و سال‌ها پیش هنگام ‏رسوب‌زدایی یک آبگرمکن اسید به سرانگشتان رسیده است. او یکی از همان حدود ۱۰‌درصدی ‏است که برای دریافت کارت ملی هوشمند نیاز به راه دیگری دارد؛ روشی که سیف‌الله ابوترابی، ‏سخنگوی سازمان ثبت‌احوال شیوه اجرایش را این‌گونه شرح می‌دهد‌: «بین ۷درصد تا ۱۰‌درصد ‏مراجعه‌کنندگان برای کارت ملی هوشمند امکان اسکن اثر انگشت ندارند.»

مقالات مرتبط: راههای تغییر اثر انگشت  |  مدت ماندگاری اثر انگشت

سؤالات متداول

بعضی از کابران می‌پرسند که چرا اثر انگشت ندارم؟ در ادامه با برخی از سوالات متداول درباره از راه‌های از بین رفتن اثر انگشت و پاسخ آنها آشنا می‌شویم.