آیا تا به حال فکر کردهاید که روزی فرا برسد که تنها با نگاه کردن به دوربین، هویتتان تأیید شود؟ شاید در گذشته این ایده شبیه داستانهای علمی تخیلی به نظر برسد، اما فناوری احراز هویت با اسکن عنبیه چشم، این رویا را به واقعیت نزدیکتر کرده است.
فناوریهای احراز هویت بیومتریک یکی از بهترین راهکارهای پیشرفته برای افرایش امنیت به شمار میروند. یکی از جدیدترین و امنترین این روشها، احراز هویت با اسکن عنبیه چشم است. این روش یک فناوری پیشرفته و امن است که میتواند به عنوان جایگزینی برای روشهای سنتی تشخیص هویت مورد استفاده قرار گیرد. با وجود مزایای فراوان، این فناوری همچنان با چالشهایی مانند هزینه بالا و مسائل حریم خصوصی روبرو است. با این حال، با توسعه فناوری و افزایش آگاهی عمومی، انتظار میرود که این چالشها برطرف شده و اسکن عنبیه چشم به یکی از روشهای اصلی تشخیص هویت در آینده تبدیل شود.
عنبیه چشم کدام بخش است؟
عنبیه (Iris) چشم بخش رنگی و دایرهای شکل در مرکز چشم است که مشخصات منحصربهفردی دارد. این الگو از بدو تولد شکل گرفته و تا پایان عمر ثابت میماند. حتی در دوقلوهای همسان نیز، الگوی عنبیه دو چشم متفاوت است. همین ویژگی منحصر به فرد، عنبیه را به یک ابزار قدرتمند برای تشخیص هویت تبدیل کرده است.
احراز هویت با اسکن عنبیه چشم چیست؟
احراز هویت با اسکن عنبیه چشم یکی از روشهای پیشرفته و دقیق در شناسایی افراد است که با استفاده از مشخصات منحصر به فرد عنبیه هر فرد، که تقریباً غیرقابل تغییر و تکرار است، عمل میکند. این فناوری با اسکن جزئیات دقیق عنبیه و تطبیق آن با اطلاعات موجود در پایگاه دادهها، هویت فرد را تأیید میکند.
اسکن عنبیه چشم چگونه کار میکند؟
اسکنر عنبیه با استفاده از نور مادون قرمز، تصویر دقیقی از عنبیه چشم شما تهیه میکند. سپس، این تصویر با الگوی عنبیه ثبت شده در پایگاه داده مقایسه میشود. در صورتی که این دو الگو با هم تطابق داشته باشند، هویت شما تأیید میشود.
میزان امنیت اسکن عنبیه چشم چقدر است؟
امنیت این روش به دلیل یکتایی عنبیه و عدم تغییر آن در طول عمر فرد بسیار بالاست. برخلاف اثر انگشت که ممکن است با آسیبهای فیزیکی تغییر کند، عنبیه چشم در بیشتر موارد تحت تاثیر عوامل خارجی قرار نمیگیرد. این روش همچنین در برابر هک و جعل اطلاعات نیز مقاوم است، زیرا از سطح بالایی از الگوریتمهای رمزنگاری و پردازش تصاویر استفاده میکند.
مقایسه اسکن عنبیه با سایر روشهای احراز هویت
در مقایسه با روشهای سنتی مانند رمز عبور یا حتی اثر انگشت، اسکن عنبیه امنیت و دقت بالاتری دارد. در ادامه به بررسی چند روش دیگر و مقایسه آنها میپردازیم:
روش احراز هویت |
میزان امنیت |
سهولت در استفاده |
رمز عبور | متوسط | بالا |
اثر انگشت | بالا | متوسط |
تشخیص چهره | بالا | بالا |
اسکن عنبیه | بسیار بالا | متوسط |
کاربردهای اسکن عنبیه در مکانهای مختلف
کاربردهای مهم این فناوری عبارتند از :
- کنترل دسترسی: در مکانهای حساس مانند فرودگاهها، بانکها و مراکز داده، برای کنترل دسترسی به افراد مجاز استفاده میشود.
- حضور و غیاب: شناسایی کارکنان و ثبت تردد آنها
- شناسایی مجرمان: در سیستمهای قضایی برای شناسایی مجرمان و افراد تحت تعقیب به کار میرود.
- پرداختهای الکترونیکی: در برخی سیستمهای پرداخت، برای تأیید هویت کاربران استفاده میشود.
- پزشکی: در برخی بیمارستانها برای شناسایی بیماران و جلوگیری از خطاهای پزشکی به کار میرود.
این فناوری در بسیاری از صنایع و سازمانها مورد استفاده قرار میگیرد:
- موسسات بانکی (برای جلوگیری از دسترسیهای غیرمجاز و تأمین امنیت حسابهای بانکی)
- فرودگاهها و مراکز امنیتی (شناسایی افراد در فرودگاهها به منظور افزایش امنیت مسافران)
- ادارات دولتی (احراز هویت کارمندان و کاربران مختلف در سازمانهای حساس)
- شرکتهای مختلف (احراز هویت و ثبت تردد کارکنان)
قیمت اسکنر عنبیه چشم
قیمت اسکنرهای عنبیه چشم بسته به برند، کیفیت و امکانات دستگاه متغیر است. به طور کلی، دستگاههای اسکن عنبیه جزو تجهیزات پیشرفته و گرانقیمت محسوب میشوند. قیمت آنها معمولاً از چند میلیون تومان شروع میشود و در موارد پیشرفتهتر و دارای ویژگیهای امنیتی بالاتر، هزینهها افزایش مییابد.
مزایای و معایب اسکن عنبیه
مزایا:
- امنیت بسیار بالا: احتمال خطای تشخیص در این روش بسیار پایین است و تقلب در آن تقریباً غیرممکن است.
- سرعت بالا: فرایند اسکن عنبیه و تشخیص هویت، تنها چند ثانیه طول میکشد.
- عدم نیاز به تماس فیزیکی: برخلاف روشهای سنتی مانند اثرانگشت، برای اسکن عنبیه نیازی به تماس فیزیکی با دستگاه نیست.
- پایداری در طول زمان: الگوی عنبیه در طول زندگی فرد ثابت میماند و تحت تأثیر عوامل خارجی مانند جراحت یا بیماری قرار نمیگیرد.
معایب:
با که این فناوری از لحاظ امنیتی بسیار قوی است، اما دارای محدودیتهایی نیز میباشد. برخی از این محدودیتها عبارتند از :
- تجهیزات این فناوری معمولاً گرانقیمت هستند و برای همه شرکتها مقرون به صرفه نیست.
- برای افرادی که مشکلات چشمی دارند یا در شرایط نوری خاصی قرار دارند، ممکن است کارکرد این فناوری کاهش یابد. (عدم شناسایی در شرایط خاص)
- نور محیط، زاویه قرارگیری چشم و برخی بیماریهای چشمی، میتوانند بر دقت اسکن تأثیر بگذارند. (محدودیتهای محیطی)
- جمعآوری و ذخیره اطلاعات بیومتریک مانند الگوی عنبیه، نگرانیهایی در مورد حریم خصوصی افراد ایجاد میکند.
آینده و پیشرفتهای اسکن عنبیه
با پیشرفت تکنولوژی، احتمالاً شاهد بهبود عملکرد و کاهش هزینه اسکنرهای عنبیه خواهیم بود. همچنین، با افزایش امنیت دادهها و الگوریتمهای پیشرفتهتر، این فناوری به بخش اصلی از سیستمهای امنیتی تبدیل خواهد شد.